De eindexamens zijn voor de meeste leerlingen op de middelbare school deze maand voorbij. Daarmee komt ook een einde aan een periode van kennisontwikkeling op kosten van de overheid. Hoe zit dat eigenlijk als een leerling na de middelbare school de arbeidsmarkt betreedt en bij u aan de slag gaat: heeft u als werkgever een scholingsplicht? Wie betaalt de kosten voor de scholing tijdens het dienstverband? En is het mogelijk om met uw medewerkers afspraken te maken over de (terug)betaling van studiekosten?
Scholingsplicht werkgever
Om met de eerste vraag te beginnen: ja, sinds 2015 heeft u als werkgever een wettelijke scholingsplicht. Uit artikel 7:611a van het Burgerlijk Wetboek volgt dat u uw werknemers in staat moet stellen ‘om scholing te volgen die noodzakelijk is voor de uitoefening van de functie en voor het voortzetten van de arbeidsovereenkomst bij de werkgever indien de functie van de werknemer komt te vervallen of indien de werknemer niet langer in staat is om de functie te vervullen’.
In de praktijk lijkt deze scholingsplicht een wassen neus. Uit recent onderzoek (door mr. P.A. Hogewind-Wolters en mr. dr. P. Kruit) blijkt dat de invoering van de wettelijke scholingsplicht in de rechtspraak in ieder geval tot dit voorjaar weinig effect en betekenis heeft gehad. Met andere woorden: de wettelijke scholingsplicht is onvoldoende concreet en daarom voor werknemers moeilijk afdwingbaar. Nuttige informatie voor werkgevers die zich afvragen of er risico’s bestaan vanwege de scholingsplicht, maar let op: er komt door een Europese richtlijn een nationale wetswijziging aan! Daarover leest u later in deze blog meer.
Studiekostenbeding of studiekostenovereenkomst
Als u uw werknemers wél scholing aanbiedt, wat kunt u dan afspreken over de studiekosten? In de wet is niet bepaald wie de kosten van scholing moet betalen, maar aangenomen wordt dat u dat in eerste instantie bent. In eerste instantie, omdat het u en de werknemer op dit moment vrij staat om in een studiekostenbeding of studiekostenovereenkomst afspraken te maken over de voorwaarden waaronder studiekosten geheel of gedeeltelijk door de werknemer moeten worden terugbetaald. Denk daarbij aan de situatie waarin de werknemer de studie niet afrondt of de werknemer tijdens of direct na de studie ontslag neemt.
Op grond van rechtspraak moet u in de schriftelijke regeling over het terugbetalen van studiekosten in ieder geval het volgende opnemen:
- De periode waarin u baat heeft van de door werknemer tijdens de studie verworven kennis en vaardigheden (doorgaans is dit een periode van 3 jaar).
- Een glijdende schaal, waarbij de terugbetalingsverplichting vermindert naar evenredigheid van de onder a bedoelde periode en de terugbetalingsverplichting vervalt na afloop van die periode.
- De consequenties van de terugbetalingsverplichting voor de werknemer (dit moet duidelijk worden omschreven).
- Dat de terugbetalingsverplichting in beginsel alleen geldt als de werknemer ontslag neemt.
Studiekosten verrekenen met de transitievergoeding
In een studiekostenovereenkomst kunt u ook met uw werknemer afspreken dat bepaalde studiekosten die u als werkgever gaat maken zullen worden verrekend met een eventuele transitievergoeding. Het moet dan uitdrukkelijk gaan om studiekosten die u maakt voor de bredere inzetbaarheid van de werknemer binnen of buiten uw organisatie. Gemaakte studiekosten voor de eigen functie van de werknemer mogen niet worden verrekend met de transitievergoeding. Over die studiekosten kunnen op dit moment nog wel terugbetalingsafspraken worden gemaakt. Als u benieuwd bent naar de mogelijkheden, neem dan contact met ons op.
Arbeidsvoorwaardenrichtlijn – beperking van de studiekostenovereenkomst?
Ik schreef het al eerder in deze blog: er komt nieuwe wetgeving aan. Inmiddels is bekend hoe de wet per 1 augustus 2022 luidt en heb ik er een nieuwe blog over geschreven met de titel ‘Scholing en personeel: is het studiekostenbeding per 1 augustus 2022 van de baan?’.
Vragen over uw specifieke situatie en de mogelijkheden? Neem gerust contact met ons op. Wij denken in de beste oplossingen.
