Wereldwijd was 2023 een goed jaar qua fusies en overnames. Ook team HJ heeft in 2023 mooie overnames begeleid. Voor 2024 zijn de vooruitzichten wederom goed. Met name in de IT, de energiesector en de zakelijke dienstverlening gaan veel overnames plaatsvinden. Reden om in een serie blogs stil te staan bij de belangrijkste juridische aspecten van een bedrijfsovername (van een bv). Daarin nemen we u stap voor stap mee door het overnameproces.
In de eerste blog stonden we stil bij de voorbereiding van een overname: hoe maakt u uw bedrijf verkoopklaar? In deze tweede blog vertellen we u meer over het overnameproces. Want hoe ziet dit proces eruit? En welke overeenkomsten komen daarbij kijken? Nu is iedere overname – uiteraard – uniek. En grote overnames zijn anders dan kleinere overnames, maar de meeste overnameprocessen doorlopen in ieder geval de hiernavolgende fases.
Oriëntatiefase
Of u nu wilt kopen of verkopen, een overname start altijd met een oriëntatiefase. Welk bedrijf of welke bedrijven zouden geschikt zijn voor een overname? Daarbij is het goed om niet alleen op omvang, marktaandeel of geografische ligging te letten, maar ook op de cultuur en toekomstplannen van het bedrijf.
Heeft u een partij op het oog? Dan begint het aftasten: staat de andere partij überhaupt open voor een samenwerking of overname? Klikt het? Zouden de ondernemingen bij elkaar passen?
Geheimhoudingsovereenkomst (NDA)
Zodra u de fase van aftasten voorbij bent en de eerste serieuze gesprekken gevoerd gaan worden, wordt het tijd voor een geheimhoudingsovereenkomst of Non Disclosure Agreement (NDA). Tijdens deze gesprekken, en de fases die volgen, zal er namelijk bedrijfsgevoelige informatie worden uitgewisseld. Het is belangrijk dat beide partijen daarvoor geheimhouding beloven. Niet alleen over de inhoud, maar ook over het feit dát er overnamegesprekken plaatsvinden.
Het ondertekenen van de NDA markeert een belangrijk moment: het betekent dat beide partijen serieus met elkaar in gesprek willen en bereid zijn om vertrouwelijke informatie te delen.
Lees ook: Bedrijfsovername: de geheimhoudingsovereenkomst
Intentieverklaring (LOI)
Daarmee komen we dan ook meteen aan bij de intentieverklaring of Letter of Intent (LOI). In deze overeenkomst spreekt u de intentie uit om met de andere partij tot de koop/verkoop van de onderneming (of een deel daarvan) te komen. Daarnaast maakt u in de LOI afspraken over exclusiviteit: is het nog toegestaan om met andere kandidaten praten?
Ook komt in de LOI het proces tot aan het tekenen van het overnamecontract aan bod: wat wordt de tijdsplanning, hoe wordt het boekenonderzoek vormgegeven (en op wiens kosten) en onder welke voorwaarden mogen partijen de onderhandelingen nog (vrijblijvend) afbreken? Was er nog geen NDA gesloten? Dan is het goed om in de LOI alsnog afspraken te maken over geheimhouding.
Boekenonderzoek (due diligence)
Vervolgens krijgt de kopende partij de gelegenheid om te beoordelen hoe het over te nemen bedrijf ervoor staat: niet alleen financieel, maar ook juridisch en fiscaal. Hiervoor dient het due diligence-/boekenonderzoek. Bij dit onderzoek is er vaak sprake van een spanningsveld tussen de mededelingsplicht van de verkopende partij en de onderzoeksplicht van de kopende partij.
Verkopers ervaren deze fase vaak als spannend. Het helpt dan om het bedrijf eerst verkoopklaar te maken. Verkoopklaar maken van het bedrijf is sowieso goed om te doen, omdat dat vaak leidt tot een hogere koopprijs (zie onze vorige blog) .
Onderhandelingsfase
Geeft de due diligence de koper geen aanleiding om de gesprekken af te breken? Dan breekt de onderhandelingsfase aan en wordt er onderhandeld over de koopprijs, garanties, vrijwaringen, zeggenschap, zekerheden, beperkende bedingen en andere voorwaarden.
Overnamecontract
Lukt het om over al deze onderwerpen afspraken te maken? Dan kunnen deze afspraken worden vastgelegd in de koopovereenkomst. Meestal komen daar ook nog verschillende bijlagen of bijbehorende overeenkomsten bij. Het is belangrijk dat deze overeenkomsten (ook) zorgvuldig worden opgesteld en dat beide partijen zich in de afspraken herkennen.
In de praktijk zijn daar vrijwel altijd meerdere rondes voor nodig, en wordt er vaak tot op het laatste moment over onderhandeld. De ondertekening is de beloning en een feestelijk moment!
Vragen?
Een bedrijfsovername is een mooi en spannend proces. We kunnen ons voorstellen dat u in de prettige en optimistische sfeer waarin de oriënterende gesprekken beginnen, niet altijd zit te wachten op advies. Zullen uw adviseurs niet alleen maar risico’s en beren op de weg zien? Zullen zij het proces niet vertragen?
Toch kan het juist lonen om al in een zo vroeg mogelijk stadium (juridisch, fiscaal en financieel) advies in te winnen. Uw adviseurs zullen u dan ongetwijfeld wijzen op aandachtspunten en risico’s, maar kunnen ook alvast constructief met u meedenken over kansen en mogelijkheden. Grote kans dat het verkoopproces daardoor sneller zal verlopen.
Heeft u hier vragen over? Neem dan gerust contact met ons op. We helpen u graag!
Door Loes van Kooten
